İtaat hakkında Aziz Paisios’un Sözleri
Çömez olarak itaat basamaklarını çıkmış, Üstatlarını tam anlamıyla memnun etmişti. İtaati kitaplardan değil, uygulayarak öğrenmişti. Bu sebepledir ki diğer çömezlere yardımcı olabiliyordu. Çömezliğinde kendine karşı insafsız ve acımasız olduğu kadar daha sonra, Üstatlığında da öğütçü ve hoşgörülü oldu. Çok duyarlı, ince ve basiretliydi.
İtaatin özgür bir tercih olmasını ve sevinçle uygulanmasını istiyordu. Şeklî, resmî ve askerce değil, Üstatının düşüncesiyle uyumlu olmalıydı itaat. İtaatin her türlü ruhî bozukluktan ve en önemlisi, kibirden kurtulmanın yolu olduğunu düşünüyordu. Düşüncesini şöyle vurguluyordu : « İtaat en süratli ve kolay yoldur. Cennetin anahtarıdır. İtaat sayesinde iradeyi bir kenara koyar, bencillikten ve tutkulardan kurtulursunuz. O zaman Tanrı’nın lütfu üzerinize gelir ve hayatınız cennet olur. »
Şunlar da Üstatın sözleriydi : « Eğer birisi hasta ise, hekime itaat etsin, iyileşir. Birisi biraz safça ise, bilgeye itaat etsin, bilge olur. Ama şeytan gibi zeki ise ve itaat etmezse işte o kaybedecektir. » En kötü şeyin, Üstatların nasihatlerini dinlememek ve aklına eseni yapmak olduğu düşüncesindeydi : « Kendisini aklından geçene kaptıran kaybolur, yıkıma sürüklenir. » Birisi ona öğüt almak ve o öğüde uymak için değil kendi isteğini yapmak üzere izin[1] koparmak için sorular yönelttiğinde, bu yararsız görüşmeyi hemen keser, « Sen git, kendi aklının önünde eğil[2] ve ne yaparsan yap » derdi. Böylece sorumluluğu üstüne almamış oluyor, bunu da israrla şöyle açıklıyordu : « Üstatlar, çömezlerin söylediklerini yerine getirdikleri ölçüde Tanrı’ya hesap vereceklerdir. »
Şöyle öğütlüyordu : « Çömezler Üstatlarına itaat etsinler. Üstat insafsız ve âdaletten uzaksa, alacakları lütuf bol olur. Üstatlarını tenkit etmesinler. Kendilerine söyleneni yerine getirmekte güçlük çekiyorlarsa, güçlüklerini anlatsınlar, sonra da kendilerine her söyleneni yapsınlar. Keşiş kendisine buyurulanı o kadar gönülden ve güçlü bir istekle yapsın ki Üstatına ancak onu frenlemek kalsın. Üstat da sakatlamadan, basiretle, usul usul budamayı bilsin. Bir üstat, öğrencisi üstünde denemek zorunda kalmayacak şekilde kendisi de itaat sürecinden geçmiş olmalıdır. Kesin itaat isteyen üstatların görüşleri sağlam olmalıdır. »
Önce bizzat kendisi uygulamış olduğu için öğütleri pratik ve yapıcıdır. İtaati « ders vermeden önce kendinde uygulamış olduğu » için sevilen bir çömez ve sonrasında da basiretli bir Üstat oldu. İtaatkârlığından dolayı Peder Tihon onu « benim lâtif Paissosum » diye çağırırdı.
Aynorozlu Peder İsaak’ın kaleme aldığı Kapadokyalı Aziz Paisios (1924-1994), kitabından bir alıntıdır. (Paros yayıncılık, İstanbul, 2015)
[1] « Takdis ».
[2] Çömez kendine bir Üstad seçtiğinde, önünde secde ederek (metania) bundan böyle ona itaat edeceğini belirtir. Zaten düşünce tematiği Çöldeki Pederlerden bize kalmıştır.
