14 Eylül Kutsal Haçın azize Eleni tarafında bulunması
325 yılında MS İmparator ve Aziz Kostantinos‘un annesi Azize Eleni Kutsal Haçı bulmak için Yeruşalime gider. Yolculukta ve daha sonra Yeruşalem’de Haçı aramak için büyük bir zorlukla karşılastılar. İmparator Hadrianus Mesih’in acı çektiği Golgotha yerini yok etmek ve Haçı saklamak için orada putperestlere ait Tanrı Afroditi’nin bir Tapınağını yapar. Azize Eleni oraya yetişince ilk yaptığı şey putperestlerin tapınağını yıkıp yok etmekti, yüzlerce işçilerin katıldığı aramada Haç bulunmadı. Azize Eleni yorulmuş halde dua ederken o tarlada dolaşırken ayağı orada çıkmış yan yana toplanmış bir ot şekline bastı. Bu otun hoş kokusu her tarafa yayılmıştı. Azize buna şaşırır ve Rab’bin ona bu güzel mis gibi kokuyu bir işaret verdiğini anlıyarak orasını kazamalarını söyler. Haçın gömüldüğü yerde toprağın üstünde bu hoş kokulu ot çıkmıştı, ve bu ota Yunanca’da VASİLİKOS (Reyhan/ Felsefen) adı verilmiştir. Vasilikos’ un anlamı Krallık’tir. Krallık çünkü bunu bulan Kraliçe Eleni olduğu için buna bu isim verildi. Bu nedenle Vasilikos (Reyhan) kiliselerde anılan ve bu gibi bayramlarda, kutsamlarda hep kullanılıyor.
Toprağın altında üç Haç buldular, iki tanesi Mesih’le Çarmıha asılan iki hırsızın, diğeride İsa Mesih’indi, ama Mesih’in Haçını hangisi? O sırada oradan bir ölünün cenazesi geçiyordu, Azize ölüyü getirmelerini söyleyerek, sonra ölünün cesedini alarak haçların üstüne koydu, ölü Rab İsa Mesih’in Haçına dokununca mucize olarak hemen dirildi. Azize Eleni sevincinden ağlıyordu.
Kutsal Haç Yeruşalim de bulunduğu günde 14 Eylülde Yeruşalim Patriği ve Aziz Makarios tarafından göklere yüceltildi.
Orada toplanan imanlılar “RAB MERHAMET EYLE” diye haykırmaya başladılar. Ve şimdiye kadar bu bayramda kilisede aynı coşkuyu büyük bir sevinçle kutsal Haçımızı överek kutluyoruz. Bizim ruhumuzu da imanda güçlendirip yüceltmek için çalışalım. Azize Eleni oraya Kutsal Haç adında bir Kilise inşaa eder.
Haçın bir parçası Yeruşalim’de bulunuyor, diğer parçasında o zamanlarda Aziz Kostantinos Kostantinoupolise (İstanbul)getirir.
Daha sonra Yeruşalim kilisesi Haçın parçalara bölüp bütün hristiyan kiliselere dağıtılmasını uygun bulur.
İmanlı kadınlar bugünde kiliseden aldıkları kutsal suyla ve Reyhan dallarıyla kutsal sunu Ekmeğini yapmak için önceden yapılmış maya hazırlarlar. Kutsal suyun içine biraz un koyup bunu bir çanağın içine koyarlar, üç gün bekletilir, bu üç gün içinde sürekli dua edilir, buhur yakılır; maya mucizevi bir şekilde kabarır. Yıl boyunca kutsal Ekmeği yapmak için bu maya kullanılır. Mayanın kabarması için çok iman gerekiyor, bu herkesle olmuyor. Herkese iyi ve bereketli bayramlar dileriz!!
Kaynak: Antakya Patrikhanesi