Pentikostarion dönemi
Hepimiz az çok Triodio Dönemi hakkında bilgi sahibiyiz (Vergi Görevlisi Pazarından başlayan 10 haftalık dönem). Hepimiz Büyük Paskalya Orucunu ve tabii ki özellikle de Kutsal Hafta ve Paskalya’yı duyduk ve yaşadık! Ancak Paskalya Pazarından itibaren, kapsamı ve derin ilahi değeri pek çok insan tarafından maalesef pek de bilinmeyen başka bir Büyük Kilise Dönemine geçiş yapıyoruz.
Pentikostario, Paskalya Pazarından başlayıp Bütün Azizleri Anma Pazarına kadar uzanan dönemin aynı isimli ayinler kitabıdır. Yani özetle Pentikostario Dönemi 8 haftayı kapsar (tam olarak söylemek gerekirse 57 gün). Başlarda Pentekost kitabı 7 haftayı kapsardı. 8. hafta ilahileri daha sonra eklendi.
Pentekost Döneminin 8 Pazarı ve o Pazarlara mahsus İncil bölümleri şöyledir:
Paskalya Pazarından sonraki bir hafta, Tomas Pazarının Cumartesisine kadar tek bir gün olarak kabul edilir (Paskalya ya da Diakenisimos haftası). Bir gün olarak sayıldığı için de bu hafta boyunca, diz çökme-secde etme oruç tutma yoktur ve ayinler daha kısadır.
- Aziz Tomas Pazarı (Yuhanna 20,17-31).Tomas’ın, Diriliş ile ilgili iyi niyetli şüpheciliği ile alakalıdır ve bilinçli bir iman için inceleme ve araştırma yapmanın gerekliliğini anlatır.
- Mür (hoş kokulu yağlar) Taşıyan Kadınlar Pazarı (Markos 15,43-47 ve Markos 16,1-8). İsa Mesih’in Dirilişinde ve Çarmıhtan indirilişinde ikinci derecede rol oynayan herkes anılır: Mür taşıyan Kadınlar, Aramatyalı Yusuf, aslında Ferisi olan İsa’nın gizli öğrenici Nikodimos. Nikodimos’un, Rab ile geceleyin yaptığı mühim teolojik teati Yuhanna’nın İncil’i sayesinde günümüze kadar ulaşmıştır. Bu saydıklarımızın hepsi bize, kendi gözleriyle gördükleri ve kendi deneyimledikleri olayların tanıklıklarıyla, Dirilişin gerçekliğini gösterir.
c- Kötürüm Adam Pazarı (Yuhanna 5, 1-15). Burada karşımıza Rab’bin Mucizevi Gücü çıkar. (Bu haftanın Çarşambası Paskalya’dan 20 gün sonrasıdır ve Pentekost’u kutlamaya 20 gün kalmıştır. Bu nedenle, Pentekost’un tam yarısı anlamına gelen Mezopentekost yada Yarı Pentekost günü olarak anılır. Bu sene 18 Mayıs’ta kutlanacak)
d-Samiriyeli Kadın Pazarı (Yuhanna 4, 5-45) ya da Azize Fotini günü olarak da anılmaktadır. Fotini ile Rab arasında Yakup’un kuyusu başında meşhur bir konuşma gerçekleşmiş ve Rab orada Mesihi özelliklerini açığa vurmuştu. Bu konuşmadan sonra Fotini Elçi olmuş ve “İsapostol“ yani “Elçiye denk” payesini almıştı. Azizeyi anma günü 26 şubatta olmakla birlikte, Samiriyeli Pazar günü Mesih’le kurduğu diyaloga vurgu yapılır.
e- Kör Adam Pazarı (Yuhanna 9, 1-38).Ölümü ortadan kaldırdığı gibi karanlığı da ışığa dönüştüren Rab’bin Mucizevi Gücü çıkar karşımıza! (Bu haftanın Çarşambası Paskalya’nın son kutlama günüdür. (Apodosis) Perşembe günü ise Paskalya’dan sonraki 40 gün tamamlanmış olur ve Rab’bin göğe yükselişi yani O’nun dünyevi eyleminin sonu kutlanır.)
f- 1. Ekümenik Sinod’un Aziz Pederlerinin Pazarı ( Yuhanna 17,1-13)
İsa Mesih’in bir yaratı olmadığı, Rab’bin ta Kendisinin olduğu dogmasının yanı sıra, Paskalya’nın ne zaman kutlanması gerektiği ile de ilgilenen ilk Ekümenik Sinod’dur. Aynı zamanda, Diriliş günleri olan Pazar günleri diz çökme-secdeyi yasaklayan ilk Ekümenik Sİnod’dur.
g- Pentekost Pazarı (Yuhanna 7,37-53 ve Yuhanna 8,1-12). Kutsal Ruhun İnişi, Tesellici’nin insanı günahtan ve ölümden kurtarmak için eyleme geçmesi ve Kilise’nin resmi kuruluşu anılır.
h-Bütün Azizleri Anma Pazarı ( Matta 10, 32-33 ,Matta 10, 37-38,Matta 19, 27-30)
Kilise İman Şehitlerinin ve Azizlerin kanlarının üzerine kurulmuş ve büyümüştür. Kilise’nin kriteri üyelerinin Kutsallığıdır ve tüm bu anlattıklarımız tam olarak Rab’bimizin Dirilişi üzerine kuruludur! Eğer öyle olmasaydı, Rab sadece felsefesi olan karizmatik bir öğretmen olur ve ondan sonra gelen öğrencileri felsefesini mutlaklaştırıp din haline getirirdi! Ama Dirilişle ilgili bu Pentikostario Döneminin her Pazar gününün özel bir ilahi önemi vardır çünkü “Kilise” Rab’bin insana vahiy yoluyla açıkladıklarıdır, diğer her şeyin olduğu gibi insanın “keşfi” değil…!
Bu dönem öğrenilmez ancak yaşanır! Öyleyse bu dönemi yaşayalım…!
Pentikostarion dönemi
