Haç çıkarma
İstavroz, kelime itibariyle haç demektir ve dilimize Yunanca’dan girmiş bir kelimedir. Latince ise haç işaretinin karşılığı ‘Signum Crucis’ dir. Hristiyanlar tarafından erken dönemlerden beri kullanılan en önemli sembolik ritüellerden biri olan haç çıkarma Doğu (Doğu/Kadim Ortodoks) kilisesi ile Batı (Katolik/Protestan) kilisesi arasında bazı farklılıklar arzetmektedir.
Doğu Ortodoks Kilisesinde haç çıkartma sağ elin baş, işaret ve orta parmaklarının birleştirilmesi ve yüzük parmağı ile serçe parmağın el ayasına, avuca değecek şekilde yapılmasıyla icra edilir. Birleştirilen üç parmak Kutsal Üçleme’nin her bir kişisine delalet ederken, el ayasına değen diğer iki parmak ise İsa Mesih’in ikili insani ve Tanrısal doğasına karşılık gelir.
Haç çıkarma kiliseye girip çıkarken, kişisel bir duanın başlangıcında ve bitiminde, altarda bulunan ana sunak önünde (Mesihi simgeleyen) ve de kutsal bir ikonaya yaklaşırken de yapılır.
